پایگاه خبری همدان نیوز

جزئیات نرخ تورم خرداد که مرکز آمار ایران چندی پیش منتشر کرد، این معما را با خود به همراه دارد که نرخ تورم در استان های کمتر برخوردار، بیشتر بوده است. در این بخش، به بررسی این آمار در خرداد و چرایی معمای رخ داده می پردازیم.

به گزارش "همدان نیوز"، آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران حاکی از آن است که نرخ تورم یعنی متوسط تغییرات قیمت در دوازده ماهه منتهی به خرداد 97 نسبت به مدت مشابه در سال 96، 8.2 درصد بیشتر شده است. در این ماه، مناطق شهری، تورمی معادل با تورم کل یعنی در حدود 8.2 درصد را تجربه کرده اند. نرخ تورم در مناطق روستایی نیز حدود 0.3 واحد کمتر و 7.9 درصد بوده است.

با این حال، مشاهده می شود که نرخ تورم از ابتدای سال، پس از کاهش 0.1 درصدی، مجدد 0.2 درصد افزایش یافته است. این نرخ در فروردین امسال 8.1 درصد بود که در اردیبهشت به 8 درصد کاهش یافت.

علت افزایش متوسط دوازده ماهه در خرداد نسبت به اردیبهشت را می توان در افزایش شاخص قیمت ها به صورت نقطه به نقطه ماهانه بیان کرد. بدین معنی که شاخص قیمت ها تنها در خرداد نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کل کشور 10.2 درصد بوده است. بیشتر بودن این مقدار نسبت به متوسط دوازده ماهه (نرخ تورم) منجر به صعودی شدن نرخ تورم در خرداد نسبت به اردیبهشت شده است.

شکاف 5.2 درصدی تورم استان ها

در خرداد، بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کرمانشاه (11.1 درصد) و کمترین آن مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (5.9 درصد) بوده است. شکاف نرخ تورم دوازده ماهه استان ها در خرداد ماه 5.2 درصد است که نسبت به ماه قبل 0.2 واحد درصد افزایش نشان می دهد. نمودار، نرخ تورم همه استان های کشور در خرداد را نشان می دهد.

تورم خانوارهای شهری

گزارش مرکز آمار ایران نشان می دهد که در خرداد ١٣٩٧ عدد شاخص کل قیمت مصرف کننده برای خانوارهای شهری کل کشور (١٠٠=١٣٩٥) به 116.1 رسیده که نسبت به ماه قبل 1.7 درصد افزایش را نشان می دهد. درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای شهری کشور 10.2 درصد بوده است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری در بین استان های کشور نیز مربوط به استان همدان (14.6 درصد) و کمترین آن مربوط به استان اردبیل (6.8 درصد) است.

از منظر سالانه، نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به خرداد ١٣٩٧ برای خانوارهای شهری کشور به عدد 8.2 درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان لرستان (11.4 درصد) و کمترین آن به استان کهگیلویه و بویراحمد (6.1 درصد) تعلق دارد. شکاف نرخ تورم دوازده ماهه استان ها در خرداد ماه 5.3 درصد است که نسبت به ماه قبل 0.2 واحد درصد افزایش را نشان می دهد.

خانوارهای روستایی

اما در خرداد ١٣٩٧ عدد شاخص کل برای خانوارهای روستایی کشور (١٠٠=١٣٩٥) به 117.1 رسید که نسبت به ماه قبل 2.7 درصد افزایش داشته و از رشد شاخص قیمت نسبت به خانوارهای شهری بیشتر بوده است.

در خرداد درصد تغییر شاخص کل خانوارهای روستایی نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای کل کشور 9.9 درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای روستایی مربوط به استان کرمانشاه (14.3 درصد) و کمترین آن مربوط به استان کرمان (5.6 درصد) است.

از منظر سالانه نیز نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به خرداد ١٣٩٧ برای خانوارهای روستایی کشور به 7.9 درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کرمانشاه (11.4 درصد) و کمترین آن مربوط به استان سیستان وبلوچستان (4.7 درصد) است. شکاف نرخ تورم دوازده ماهه استان ها در خرداد 6.8 درصد است که نسبت به ماه قبل 0.2 واحد درصد افزایش نشان می دهد.

چرایی تورم در استان های کمتر برخوردار

همان طور که در بخش های قبل ملاحظه کردیم، بالاترین نرخ‌های تورم برای سه استان لرستان، کرمانشاه و ایلام به عنوان سه استان غربی کشور بوده است. این آمار در حالی است که جمعیت این سه استان جزو فقیرترین و بیکارترین استان‌های کشور به حساب می‌آیند. با این حال این پرسش مطرح می‌شود که علت بالا بودن نرخ تورم در این مناطق دقیقا چیست؟ برای این منظور باید کمی در آمارها دقیق تر شویم و اطلاعات مربوط به نرخ تورم مناطق روستایی و شهری را بررسی کنیم.

آمارهای تورم ماهانه خوراکی در مناطق شهری و روستایی برای خرداد به ترتیب 4.1 و 4.6 و تورم ماهانه غیر خوراکی ها برای این مناطق به ترتیب 0.9 و 1.5 درصد است. همان طور که مشاهده می شود تورم ماهانه خوراکی‌ها در هر دو مناطق شهری و روستایی از تورم ماهانه غیرخوراکی‌ها بیشتر است.

از آن جایی که اقلام خوراکی در سبد غذایی خانوارهای با درآمد کمتر وزن بیشتری دارد، تغییر در قیمت این اقلام می‌تواند تاثیر بسیار بیشتری روی نرخ تورم این خانوارها داشته باشد. به همین نسبت در مناطق روستایی هم که هزینه‌های اصلی مربوط به خورد و خوراک است افزایش اقلام خوراکی در نهایت وزن بیشتری در احتساب میزان تورم ماهانه دارد.

باید توجه داشت که هزینه‌ها در مناطق مختلف کشور و حتی بین مناطق شهری و روستایی متفاوت است. در مناطق فقیرنشین‌تر یا با بیشترین آمار بیکاری، بیشتر هزینه‌ها صرف کالاهای خوراکی می‌شود که به همین دلیل زمانی که تورم اقلام خوراکی بالا می‌رود روی تورم کل تاثیر بیشتری می‌گذارد، در حالی که در شهرهای بزرگ تر یا پردرآمدتر این اقلام غیرخوراکی مانند آموزش، تفریحات، حمل‌ونقل و بهداشت و درمان است که روی شاخص‌های تورم اثرگذاری بیشتری دارد./ ساعت 24